نگاه و نقاشی: منطق نگاه خیره

,"«برايسون»، نقد تلقي نقاشي در مقام رونوشتي از طبيعت، رابطه‌اي ضروري با فهم آن به منزله نشانه و ماحصل يك عملِ مادي دارد. از اين جهت، نقاشي به منزله كاري درهم‌تنيده با فرماسيون اجتماعي فهميده مي‌شود كه نشان‌دهنده قسمي عامليت از جانب نقاش است... . كردار دلالت‌گر ضمن اثرپذيري‌اش از شرايط اجتماعي، در نحوه بيان اين شرايط نقش فعال دارد. بر همين اساس رويكرد اين كتاب با دو رهيافت اصلي به هنر و ادبيات از در مخالفت درمي‌آيد؛ از يك‌سو رهيافت فرماليستي كه آثار هنري را در انزوا و انفكاك از جامعه و شرايط واقعيِ متبلور در هستي اجتماعي درنظر مي‌گيرد و تحليلش از معناي اثر صرفا متكي به روابط دروني عناصر اثر است. درواقع آن قسم خودآييني كه در فرماليسم (و در ادراك‌گرايي) نصيب نقاشي مي‌شود، به بهاي ناديده ‌گرفتن پيوندهاي آن با فرماسيون اجتماعي و بيرون ‌گذاشتن‌اش از تاريخ به دست مي‌آيد، نگرشي كه مُقوّم نوعي تاريخ نقاشيِ محروم از تاريخ بوده است. از سوي ديگر، رهيافت جامعه‌شناسي هنر و ماركسيسم ارتودوكس كه اثر هنري را به عنوان بخشي از روبناي ايدئولوژيك، معلول و بازتاب‌دهنده شرايط زيربنايي دانسته، آن را از عامليتش در فرماسيون اجتماعي محروم مي‌كند. ايده محوري اين كتاب متضمن درنظر آوردن نقاشي به منزله يك كردار يا پراتيك مادي است كه نمايانگر نقش و حضور تاريخي انسان در عرصه اجتماعي است، و اين مستلزم نوعي تغيير نگاه در تاريخ هنر است كه اين حوزه را از تصور نقاشي به منزله ادراك يا به منزله امري روبنايي به سوي فهم نقاشي به منزله نشانه سوق دهد. اين در حكم مدخليت‌ دادن به كار و تلاشي است كه روي ماده انجام شده و به شكل نقاشي متبلور مي‌شود. نشانه‌شناسي آن‌گونه كه از سوي برايسون مطرح شده، پاسخي به معضلاتي است كه سيطره فرماليسم و جامعه‌شناسي هنر به بار آورده است.