ای ایران (سرگذشت تصنیف ای ایران

,"در اين كتاب پس از مروري كوتاه بر تاريخ سرزمين ايران‌، سرگذشت ساخت تصنيف «اي ايران» شرح داده مي‌شود. در شهريورماه سال ???? كه نيروهاي انگليسي و ديگر متفقين، تهران را اشغال كرده بودند، «حسين گل‌گلاب» در خيابان هدايت مي‌بيند كه يك سرباز انگليسي در حال كتك زدن و فحاشي به يك بقال ايراني است. حتي به يك افسر نظامي هم كه به قصد مداخله وارد ماجرا مي‌شود، سيلي محكمي مي‌زند. گل‌گلاب، پس از ديدن اين صحنه، با چشمان اشك‌آلود به ديدن «روح‌الله خالقي»، موسيقي‌دان مي‌رود و ماجرا را تعريف مي‌كند و مي‌گويد: «كار ما به اينجا رسيده كه سرباز اجنبي توي گوش نظامي ايراني مي‌زند؟». روح‌الله خالقي مي‌گويد: «ناراحتي تأثيري ندارد. بيا كاري كنيم و سرودي بسازيم».‌‌ همانجا مرحوم گل‌گلاب شروع به زمزمه شعري مي‌كند كه با تكميل آن خالقي موسيقي را مي‌نويسد و «بنان» نيز آن را مي‌خواند. ظرف يك هفته، تصنيف «اي ايران» با يك اركستر بزرگ ساخته مي‌شود.